Rzemieślnicza kawa zdobywa Polskę. Czym różni się kawa speciality od tej ze sklepowej półki?

wtorek, 1.4.2025 16:42 100

Kawa to jeden z najczęściej spożywanych napojów na świecie. Wiele osób nie wyobraża sobie rozpoczęcia dnia bez filiżanki aromatycznego espresso, cappuccino czy klasycznej „małej czarnej”. W ostatnich latach wzrasta jednak zainteresowanie kawą wyższej jakości — wypalaną w lokalnych palarniach, pochodzącą ze świadomych źródeł i oferującą zupełnie nowe doznania smakowe. Mowa o kawie speciality, której popularność rośnie również w Polsce.

Proces palenia kawy

Czym różni się taka kawa od tej kupowanej w supermarketach? Czym tak naprawdę jest palarnia kawy i dlaczego warto zainteresować się rzemieślniczym podejściem do ziaren?

Kawa kawie nierówna – czyli o jakości ziaren

Zwykła kawa, dostępna w większości marketów, zwykle produkowana jest masowo, z ziaren o zróżnicowanej jakości, często długo przechowywanych i wypalanych w bardzo ciemnym stopniu. W efekcie uzyskuje się napój mocny, gorzki i pozbawiony wyrazu. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w przypadku kaw premium, wypalanych w lokalnych palarniach.

Wysokiej jakości kawa najczęściej pochodzi z określonych plantacji, gdzie uprawy prowadzone są w sposób kontrolowany, z poszanowaniem środowiska i z ogromnym naciskiem na selekcję ziaren. Mowa tu o tzw. kawie speciality — czyli ziarnach, które przeszły ocenę jakościową i zdobyły co najmniej 80 punktów na 100 w skali SCA (Specialty Coffee Association). Kawa speciality oferuje bogaty profil smakowy, w którym można wyczuć nuty owoców, kwiatów, czekolady, karmelu czy orzechów — bez potrzeby dodawania cukru czy mleka.

Ziarna takie są zazwyczaj zbierane ręcznie, poddawane dokładnej selekcji i odpowiednio obrabiane — w procesach naturalnym, mytym lub miodowym. Dzięki temu uzyskują swoją unikalność, którą można wydobyć podczas palenia.

Rola palarni kawy

Serce dobrej kawy bije w palarni. To właśnie tam surowe, zielone ziarna nabierają ostatecznego charakteru. Palarnia kawy to miejsce, gdzie sztuka spotyka się z nauką: odpowiednio dobrany profil palenia pozwala wydobyć z ziaren to, co najlepsze. Zbyt krótki proces może skutkować niedojrzałym smakiem, zbyt długi – zdominowaniem bogactwa aromatów przez gorzkie nuty.

W rzemieślniczych palarniach kawa wypalana jest w małych partiach, najczęściej na zamówienie. Dzięki temu do klientów trafia świeży produkt, który jeszcze niedawno opuścił piec. Dla porównania — kawa przemysłowa może leżeć na sklepowej półce nawet rok lub dłużej, tracąc dużo swojego smaku i aromatu.

Palarnie często oferują różne profile palenia — jaśniejsze dla metod przelewowych, ciemniejsze do ekspresów ciśnieniowych. Coraz częściej można też spotkać kawy sezonowe, czyli pochodzące z konkretnych zbiorów i dostępne tylko przez kilka miesięcy w roku. Taki model działania zwiększa różnorodność smaków dostępnych dla klienta i umożliwia lepsze dopasowanie produktu do własnych preferencji.

Filiżanka kawy

Jak parzyć dobrą kawę?

Dobra kawa to nie tylko odpowiednie ziarno, ale też sposób parzenia. Metod jest wiele — od klasycznego ekspresu ciśnieniowego, przez alternatywne techniki, takie jak Chemex, Aeropress, drip czy french press. Każda z metod wydobywa z kawy inny profil smakowy.

W przypadku kawy wysokiej jakości nie ma potrzeby dodawania mleka czy cukru — ziarna przygotowane w odpowiedni sposób oferują pełnię smaku, która sama w sobie stanowi przyjemność. To duża różnica w porównaniu do kawy przemysłowej, której gorycz jest często niwelowana właśnie przez dodatki.

Ważnym elementem domowego parzenia jest również młynek. Świeżo mielona kawa, tuż przed zaparzeniem, znacząco różni się od tej zakupionej już zmielonej i długo przechowywanej. Właśnie dlatego wielu pasjonatów zaczyna przygodę z kawą od kupna ręcznego młynka, który pozwala dostosować stopień mielenia do wybranej metody parzenia.

Świadome zakupy – kawa z dobrego źródła

Coraz więcej konsumentów zaczyna zwracać uwagę na pochodzenie kupowanej kawy — zarówno z troski o jakość, jak i o kwestie etyczne. Rzemieślnicze palarnie współpracują bezpośrednio z plantacjami lub korzystają z doświadczonych importerów, którzy dbają o uczciwe relacje z rolnikami. Dzięki temu klienci mają pewność, że kupując konkretną paczkę ziaren, wspierają ludzi i miejsca, z których kawa naprawdę pochodzi.

Warto również wspierać lokalne inicjatywy i polskie palarnie. Kupując u nich, wybiera się nie tylko lepszy produkt, ale także pasję, zaangażowanie i autentyczność. Dobrym przykładem może być rzemieślnicza marka CoffeeBroastery.com, która od lat dostarcza klientom świeżo palone ziarna z całego świata, działając jako sklep z kawą i niezależna palarnia.