10.10, Żarów: XXVI Żarowska Prelekcja Historyczna

Żarowska izba Historyczna oraz Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie, serdecznie zapraszają na XXVI Żarowską Prelekcję Historyczną, która odbędzie się w dniu 10 października 2024 r. o godz. 18:00 w siedzibie Żarowskiej Izby Historycznej przy ul. Dworcowej 3. Wstęp na wydarzenie bezpłatny.

Początki osiedla Ida- und Marienhütte obok Saarau (dawna nazwa Żarowa), sięgają lat 40. XIX w., kiedy Carl Friedrich Kulmiz, założył na gruntach łazańskich dwie niewielkie huty: szkła „Ida” oraz żelaza „Maria”. Obie działały w ramach firmy „C.Kulmiz”, później przekształconej kolejno w spółkę handlową „C. Kulmiz”, następnie w „C. Kulmiz. Spółka z o.o.”. Wraz z powstaniem wspomnianych hut, wybudowano w ich pobliżu domy mieszkalne dla robotników oraz budynki administracyjne. W osadzie powstała także rezydencja Kulmiza i przyległy do niej park romantyczny z bogatym drzewostanem. Tutaj też wzniesiono okazałe budynki dla kadry kierowniczej fabryk. Na przełomie XIX i XX w. w Ida- und Marienhütte mieszkało ok. 450 osób. Osadę przyłączono ostatecznie do Saarau dopiero w 1937 r. O historycznym układzie urbanistycznym Żarowa i jego zabudowie w 1954 roku, opowie podczas XXVI Żarowskiej Prelekcji Historycznej, Bogdan Mucha – archeolog i historyk, specjalista d/s zbiorów muzealnych w GCKiS Żarów.Na dawnych mapach okolic Żarowa dostrzec można dwie tzw. „Drogi węglowe”, biegnące na znacznych odcinkach prostolinijnie, które pozostawiają czasami na uboczu mijane wioski. Trakty te można zlokalizować w terenie, gdyż niektóre ich odcinki stanowią fragmenty współczesnych dróg i ulic. Drogi te miały umożliwiać przewóz węgla z Zagłębia Wałbrzyskiego, czasami poza granice Śląska, dzięki dalszemu transportowi wodnemu Odrą. Punktem docelowym był tutaj port rzeczny w Malczycach oraz Kąty Wrocławskie, jako jedno z miast leżących „u wrót” Wrocławia, które stanowiło również ważny rynek zbytu węgla. Budowę pierwszej z nich, wiodącej z Wałbrzycha (Waldenburg) do Malczyc (Maltsch) rozpoczęto w 1780 roku, a ukończono po dziesięciu latach. Mierzyła ok. 55 km.O historii tzw. „Dróg węglowych” w okolicy Żarowa, opowie podczas XXVI Żarowskiej Prelekcji Historycznej, Dariusz Wójcik – ekonomista, przewodnik turystyczny, autor licznych artykułów w czasopismach „Sudety” i „Odkrywca”.

/ŻIH/