Bezpieczne pozyskiwanie drewna na potrzeby gospodarstwa rolnego

Jesień, to czas w gospodarstwach rolnych na przegląd, naprawę urządzeń i maszyn wykorzystywanych podczas sezonu letniego oraz przygotowanie się do nachodzącej zimy. To także czas na pozyskanie drewna wykorzystywanego do ogrzewania domów oraz jako materiał budowlany.

Wycinka oraz obróbka drewna, to prace wymagające sprawności fizycznej, umiejętności pracy z urządzeniami do wycinki i obróbki drewna oraz świadomości zagrożeń. Używanie ostrych narzędzi, takich jak pilarki, siekiery i piły, wiąże się z ryzykiem poważnych w skutkach wypadków.
Ich przyczyną najczęściej są:
– niewłaściwy sposób ścinki i obalania drzew (niewłaściwa organizacja stanowiska pracy, nieporządek w miejscu pracy, brak koordynacji przy pracy zespołowej);
– demontaż fabrycznych systemów bezpieczeństwa w pilarkach łańcuchowych lub tarczowych;
– używanie niesprawnych, niewłaściwie konserwowanych narzędzi w złym stanie technicznym (bez osłon, zabezpieczeń części ruchomych, bez właściwej regulacji i niezbędnych napraw);
– wykonywanie napraw i regulacji sprzętu przy włączonym napędzie;
– brak podstawowej wiedzy o zasadach pracy narzędziami do pozyskiwania drewna (np. nieprawidłowe trzymanie pilarki łańcuchowej);
– praca w nieodpowiedniej lub niewłaściwie założonej odzieży ochronnej oraz brak zabezpieczeń wzroku i słuchu;
– nieumiejętny sposób rozłupywania drewna (niestabilny pieniek, przytrzymywanie ręką kloców drewna);

Warto przypomnieć sobie zasady, dzięki którym można znacznie zmniejszyć ryzyko poważnych urazów podczas prac związanych z pozyskiwaniem drewna:
1. Odzież ochronna – podstawowe zabezpieczenie przez urazem podczas prac z pilarką łańcuchową. Odpowiednie spodnie, obuwie oraz kask z ochronnikami wzroku i słuchu, mogą uchronić nas przed ciężkim kalectwem.
2. Stan techniczny – przed rozpoczęciem pracy z pilarką łańcuchową powinniśmy sprawdzić stan techniczny pilarki, w tym: napięcie, naostrzenie i smarowanie łańcucha tnącego, stan prowadnicy i jej końcówki, sprawność hamulca bezpieczeństwa i wyłącznika zapłonu oraz stan oleju odpowiadającego za właściwe smarowanie.
3. Stan psychofizyczny – w związku z dużym ryzykiem wypadku stan psychofizyczny osoby pracującej z pilarką łańcuchową powinien być bardzo dobry. Praca po spożyciu alkoholu jest niedopuszczalna.

Bezpieczne uruchamianie pilarki spalinowej
Bezpieczną pracę pilarką gwarantuje uruchamianie jej ,,z ziemi” lub w pozycji stojącej. Podstawą obu technik jest uruchomienie korpusu pilarki poprzez włożenie stopy w uchwyt sterujący (tylny), bądź ściśnięcie pilarki udami. Niemniej ważny jest sposób trzymania pracującego urządzenia – ręce powinny znajdować się na uchwytach, jak najdalej od prowadnicy i łańcucha. Włączona pilarka służy wyłącznie do pracy. Niedopuszczalne są jakiekolwiek manewry pracującym urządzeniem, niezwiązane z pozyskiwaniem drewna, np. chodzenie, wymachiwanie.
Obcinanie gałęzi i praca na wysokości
Prace związane z obcinaniem gałęzi powinny być wykonywane zespołowo. Gdy używamy drabiny, należy ją posadowić stabilnie. Dla bezpieczeństwa konieczny jest też kask, a przez wzgląd na osypującą się korę, trociny i inne zanieczyszczenia – stosować ochrony dla oczu. Do ścinki na wysokościach warto wykorzystywać piły na wysięgniku lub mniejsze i lżejsze tzw. Pilarki arborystyczne, także w wersji elektrycznej – nie ma wtedy ryzyka wdychania spalin. W przypadku skomplikowanych cięć czy trudno dostępnych drzew należy skorzystać z pomocy profesjonalistów.
Siekiery
Także w przypadku łupania drewna siekierą należy pamiętać o jej wcześniejszym sprawdzeniu. Szczególną uwagę należy zwrócić na ostrze: poziom jego naostrzenia, a także osadzenie. Niemniej ważny jest stan styliska, zarówno drewnianego, jak i z tworzywa sztucznego. Wszelkie pęknięcia, otarcia i uszczerbki mogą wpływać na poziom bezpieczeństwa podczas pracy siekierą. Należy pamiętać także o tym, by pieniek służący do rąbania był odpowiedniej wysokości i stabilnie spoczywał na podłożu. Podczas łupania pod żadnym pozorem nie wolno przytrzymywać drewna rękoma! Zawsze należy stosować rękawice oraz okulary ochronne.

Rolników i ich rodziny serdecznie zapraszamy do udziału w działaniach prewencyjnych organizowanych przez KRUS (informacje o działaniach znajdują się na stronie: www.wydarzenia prewencyjne.krus.gov.pl) oraz do korzystania z broszur, poradników i ulotek publikowanych na stronie internetowej: www.krus.gov.pl 

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
PT Ząbkowice Śląskie

Informacje pochodzą z broszury prewencyjnej „Bezpieczne pozyskiwanie drewna na potrzeby gospodarstwa rolnego”, wydaną przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.