Kamieniec miastem – dobrze czy źle?

W Kamieńcu Ząbkowickim zakończyły się konsultacje dotyczące starań gminy dla uzyskania praw miejskich przez Kamieniec Ząbkowicki. Wzięło w nich udział niecałe 10% uprawnionych mieszkańców, z których większość opowiedziała się za tym, by Kamieniec stał się miastem, składającym się z obrębów ewidencyjnych Kamieniec Ząbkowicki I i Kamieniec Ząbkowicki II.

Jak informuje gmina Kamieniec Ząbkowicki, w przeprowadzonych konsultacjach społecznych wzięło udział łącznie 677 osób, z czego za poparciem inicjatywy uzyskania praw miejskich dla Kamieńca było 455 osób, przeciw 150, a wstrzymały się 72 osoby.

Następny krok w drodze o status miasta to głosowanie Rady Gminy. Wniosek o nadanie praw miejskich – po konsultacjach społecznych – rada gminy zgłasza (do 31 marca każdego roku) Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji. Musi to zrobić za pośrednictwem wojewody, uprzednio uzyskując jego opinię. Decyzję podejmuje Rada Ministrów (nie później niż do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym ma nastąpić zmiana). Zmiany w podziale terytorialnym państwa, w tym dotyczące nadania miejscowościom statusu miasta, następują z dniem 1 stycznia.

Przy ocenie wniosku MSWiA bierze pod uwagę wiele kryteriów, wśród nich najważniejsze to:

•urbanistyczne - uwzględniające m.in.  typ, zawartość i gęstość zabudowy oraz jej stan techniczny.

Jeśli chodzi o zabudowę Kamieniec Ząbkowicki posiada zwartą zabudową, choć nie posiada „rynku”, a jeśli idzie o niezbędną infrastrukturę techniczną, wg danych przekazanych przez UG (dane obejmują % ludności korzystającej z danej infrastruktury)   elektryfikacja jest na poziomie 100 %, a kanalizacja (dane wg „Planu Aglomeracji” za 2014 rok): 61,23 % ogółem (cała miejscowość), 87,81 % na obszarze samej Aglomeracji, wodociąg – 100 % (wg danych Urzędu Gminy), nie ma jednak gazyfikacji – 0 % .

- Jeśli chodzi o gazyfikację to brak sieci przesyłowej i dystrybucyjnej, ich perspektywiczna budowa jest zależna tylko od woli spółek gazowniczych na podstawie realnego zainteresowania mieszkańców – informuje Urząd Gminy.

•administracyjne  i demograficzne - określające rolę i funkcję danej miejscowości w województwie lub regionie, posiadane instytucje, przedsiębiorstwa, banki czy ośrodki zdrowia, określające  liczbę mieszkańców, jej strukturę zawodową, procentowy udział ludności nierolniczej w ogólnej liczbie mieszkańców (przyjmuje się, że miejscowość ubiegająca się o status miasta powinna liczyć co najmniej 2000 mieszkańców, z których ponad 60 proc. utrzymuje się z działalności pozarolniczej),

Gmina Kamieniec Ząbkowicki liczy 8391 mieszkańców, Kamieniec Ząbkowicki I 3364 mieszkańców, Kamieniec Ząbkowicki II 1401 mieszkańców. Miasto Kamieniec Ząbkowicki miałoby więc 4765 mieszkańców.  

- Z działalności pozarolniczej szacunkowo utrzymuje się  około 85 %mieszkańców. Dokładne dane poznamy w połowie 2015 roku na podstawie odpowiedzi uzyskanych od KRUS – informuje UG w Kamieńcu.

Kamieniec Ząbkowicki jest miejscowością posiadającą urzędy i instytucje oraz podmioty gospodarcze:

Wg GUS na koniec 2014 roku w samym Kamieńcu Ząbkowickim:

-          liczba podmiotów ogółem – 461, z czego:

•  rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo – 10
•  przemysł i budownictwo – 115
•  usługi (prywatne i publiczne) – 336

-          liczba podmiotów ogółem – 461, z czego:

•  sektor publiczny – 42
•  sektor prywatny – 419

-          liczba podmiotów ogółem – 461, z czego:

•  osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – 305
•  spółki handlowe – 30
•  spółdzielnie – 3
•  stowarzyszenia i organizacje społeczne – 14
•  inne formy – 109.

Ponadto na podstawie dokładnej inwentaryzacji obliczono, że w samym Kamieńcu Ząbkowickim jest łącznie 100 prywatnych placówek usługowo- handlowych, a więc takich do których można wejść, z czego:

-          42 sklepy (w 15 specjalizacjach branżowych)

-          1 stacja paliw

-          4 placówki gastronomiczne

-          49 placówek usługowych innych niż handel i gastronomia (w 24 specjalizacjach branżowych).

oraz:

-          2 banki

-          poczta

-          targowisko

•geograficzne - wynikające z analizy w skali województwa lub regionu istniejącej sieci miast oraz powiązań ekonomicznych i przestrzennych,

• historyczne - uwzględniające m.in. czy dana miejscowość posiadała prawa miejskie, w jakich okolicznościach i kiedy je utraciła, co pozostało z dawnej struktury miejskiej.

W ministerialnych wytycznych ważne miejsce zajmują konsultacje społeczne, przeprowadzone już w gminie, których wynik (przy bardzo niskiej frekwencji, poniżej 10%) jest pozytywny. Niedawno  kandydat na wójta Kamieńca w ostatnich wyborach samorządowych Marek Waszczuk pisał na swoim blogu, że jego zdaniem bardziej miarodajnym wyznacznikiem opinii mieszkańców byłoby referendum.  Wtedy jednak idea statusu miasta dla Kamieńca upadłaby, gdyż aby referendum lokalne było ważne musi wziąć  w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania.

Przekształcenie wsi w miasto  nie powinno przynieść sporych wydatków:

- Koszty te związane są m.in. ze zmianą szyldów, pieczątek i tablic. Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, to wnioskodawca (zainteresowana rada gminy) załącza do wniosku informacje obejmujące m.in. określenie szacunkowych kosztów jednorazowych i stałych proponowanej zmiany. Dlatego też, koszty te kształtują się w zależności od danej propozycji np. dodatkowe koszty (tj. zmiany w ewidencji gruntów) są związane z propozycją obejmującą zmiany obrębów ewidencyjnych – tłumaczy Doba.pl Artur Koziołek rzecznik prasowy Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Głównym powodem próby zmiany statusu wsi Kamieniec Ząbkowicki na miasto mają być fundusze unijne, perspektywa unijna 2014-2020 to ostatnie tak duże pieniądze dla naszego kraju z Unii.

Fundusze, które Polska otrzymuje z unijnego budżetu, dzielone są w ramach tzw. programów operacyjnych: krajowych i regionalnych. Decyzje o tym, na co wydawane są pieniądze unijne z programów krajowych zapadają na poziomie ministerialnym, natomiast o tym, jakie projekty dofinansowywane są z programów regionalnych decydują samorządy województw. W województwie dolnośląskim jest to Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego, ale dla ubiegania się o środki regionalne nie ma znaczenia czy miejscowość jest miastem czy wsią:

- W nowym RPO 2014-2020 nie ma działań, które bezpośrednio obejmują obszary miejskie lub wiejskie. Zarówno miasta, jak i wsie mogą ubiegać się o środki w ramach wszystkich priorytetów – informuje Doba.pl Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.

Jednak środki ministerialne w ramach niektórych programów są już dedykowane konkretnie miastom lub wsiom. Jeśli chodzi o miasta nacisk kładzie się na rozwój infrastruktury, odnawialnych źródeł energii, transport, nowe technologie, czy cyfryzację. Ponadto jak podkreśla Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju  w miastach środki unijne powinny być wykorzystywane na kształtowanie przestrzeni miejskiej, partycypację społeczną, transport i mobilność, niskoemisyjność i efektywność energetyczną, rewitalizację, rozwój gospodarczy, demografię oraz zarządzanie obszarami miejskimi, wysokiej jakości dostępność do usług i dóbr publicznych.  

Natomiast dzięki temu, że ewentualne przyszłe miasto Kamieniec będzie należeć do gminy miejsko-wiejskiej,  bez problemu nadal będzie można korzystać z pieniędzy Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

- W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW 2014-2020) przygotowano działania skierowane do gmin, w których jednym z kryteriów kwalifikowalności jest wielkość terytorialna. Projekty mogą być realizowane w miejscowości, należącej do gminy wiejskiej, gminy miejsko-wiejskiej oraz gminy miejskiej realizującej projekty w miastach liczących do 5 tys. mieszkańców – informuje Iwona Chromiak z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Miasto nie może jednak korzystać z dopłat do gospodarstw agroturystycznych, z drugiej strony odrolnienie gruntów (np. pod budownictwo) w terenie miejskim jest bardzo uproszczone.

Władze gminy przekonują, że dzięki zmianie statusu Kamieńca na miasto łatwiej będzie o inwestorów, a tereny staną się atrakcyjniejsze gospodarczo, co ma przyspieszyć rozwój gminy i polepszyć warunki na rynku pracy.  W równej mierze zależy to też jednak od wysiłków i pracy władz gminy.

Przeciwnicy pomysłu podkreślają, że są przywiązani do wsi i nie widzą potrzeby robienia z Kamieńca miasta (jest to także najczęściej podawany powód sprzeciwu w innych tego typu wypadkach w kraju).

Niezależnie od tego, które argumenty do kogo przemawiają, czy ktoś jest za czy przeciw nadaniu praw miejskich Kamieńcowi Ząbkowickiemu, trzeba ubolewać, że tak mało mieszkańców chciało wyrazić swoje zdanie w sprawie, która dotyczy istotnej sprawy dla ich miejscowości.

A wy jesteście za prawami miejskimi, czy przeciw? Jakie macie argumenty? Zachęcamy do dyskusji.