Kiedyś świątynia i hala sportowa, teraz przestrzeń kulturalno-turystyczna. Kościół poewangelicki w Złotym Stoku przywrócony do życia
Za sprawą gruntownego remontu kościół poewangelicki w Złotym Stoku został przywrócony do życia, czyli zrewitalizowany. Pomieszczenia zostały zaadaptowana na sale wystawiennicze i sale przeznaczone do wydarzeń kulturalnych, a wieży powstał punkt widokowy.
- W przypadku obiektu zabytkowego, aby móc mówić o jego rewitalizacji, oprócz remontu powinno również mieć miejsce przywrócenie go do użytkowania wraz z nadaniem nowej funkcji. Nadanie nowej funkcji wyraźnie odróżnia rewitalizację od remontu. Niedawno zakończoną inwestycją, która modelowo wpisuje się w tą definicję jest rewitalizacja dawnego kościoła ewangelickiego w Złotym Stoku.
Pierwotnie katolicka świątynia, której metryka sięga XVI w. najprawdopodobniej została zbudowana w miejscu wcześniejszego kościoła. Pierwsze wzniesione zostało późnogotyckie prezbiterium, następnie nawa wraz z wieżą, o cechach już wyraźnie renesansowych (na portalu głównym widnieje data 1545 r.). Przez lata użytkowania przez parafię ewangelicką wnętrze kościoła wzbogaciło się o bogate wyposażenie, głównie z XVII i XVIII w. W czasie II wojny światowej obiekt nie został uszkodzony, jednakże z uwagi na brak użytkowania w okresie po 1945 r. zaczął popadać w ruinę. W latach 80 XX w. w celu ratowania zabytku przed całkowitą destrukcją przebudowano wnętrza na halę sportową.
W tym przypadku również można mówić o rewitalizacji, jednakże jej efektów nie można ocenić pozytywnie, ponieważ usunięte zostało w całości wyposażenie wnętrz oraz większa cześć XVI i XVII-wiecznych epitafiów. Z wyposażenia zachowany został wyłącznie ołtarz główny.
- W 2019 r. Gmina Złoty Stok będąca właścicielem zabytku pozyskała dofinansowanie na jego rewitalizację z programu Interreg V-A Republika Czeska - Polska w ramach projektu pn. Szlak Marianny Orańskiej ścieżką rozwoju gmin polsko-czeskiego pogranicza. W latach 2020-2022 przeprowadzono kompleksowy remont kościoła wraz z przebudową na nową funkcję kulturalno-turystyczną.
Wyremontowano elewacje, konstrukcję dachu wraz z montażem nowego pokrycia dachowego (pokrycie dachu zostało zintegrowane z panelami fotowoltaicznymi imitującymi kształtem i kolorem dachówkę. Rozwiązanie to nie jest może idealne, jednakże dużo bardziej estetyczne niż tradycyjne panele, a jego zastosowanie było niezbędne dla uzyskania dotacji na rewitalizację), usunięto wszelkie pozostałości wyposażenia hali sportowej oraz wykonano nowe posadzki, klatkę schodową w wieży. Wszelkie detale kamieniarskie w postaci portali oraz epitafiów zostały poddane starannej konserwacji. Wnętrza zyskały sanitariaty, aneks kuchenny oraz zostały przystosowane do prezentowania ekspozycji multimedialnej.
- Realizacja inwestycji, która dotyczy zabytku przekształconego w tak dużym stopniu stanowiło duże wyzwanie od strony konserwatorskiej. Należało zachować delikatną równowagę pomiędzy przystosowaniem zabytku do nowej funkcji, a wyeksponowaniem nielicznych zachowanych oryginalnych detali wnętrz oraz częściowym przywróceniem pierwotnego charakteru świątyni.
źródło: Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków/ JM
Przeczytaj komentarze (5)
Komentarze (5)